Het leven moet gevierd worden. Er moet gefeest worden, gelachen, gereisd, en wat al niet meer. Het kan vaak niet op. En het moet natuurlijk gedeeld op de socials. FOMO (fear of missing out) is een ding.

Je zou kunnen zeggen dat we in hedonistische tijden leven. Plezier, genot en sensatie worden gezien als nastrevenswaardig. Het is, heden ten dage, zeker niet de bedoeling – in ieder geval voor grote delen van de samenleving – dat het leven saai is.

Scroll door je Instagram heen en je ziet goeddeels hoe leuk, mooi en interessant iedereen zijn of haar leven is. Het is langzamerhand een cliché geworden van de moderne tijd dat we maar jaloers worden op onze mutuals op social media, of in ieder geval hoe zij daar op overkomen. We beginnen ons dan ook onderhand wel eens bewust te worden van de nadelen van onze moderne, hedonistische, drukke levensstijlen. 

Als stichting zijn wij er niet per se om belerend en streng te gaan lopen doen (al mag dat ook wel eens) over hoe ‘gedegeneerd’ we wel niet zijn. We draaien het om: wat zijn nou de mooie kanten eraan om het anders te doen? Levert dat niet juist iets moois op uiteindelijk? Saaiheid is zo’n voorbeeld.

Er zit overigens een ‘blank’ sausje aan saaiheid. Immers, diversiteit wordt gevierd als ‘cultuurverrijking’. Daarmee wordt impliciet dus gezegd dat we zonder diversiteit, dus als homogene samenleving, cultuur-armer zouden zijn, wat wel klinkt als saaier. Daarnaast is er een tendens om blanke cultuur sowieso als stijfjes, materialistisch en weinig vreugdevol weg te zetten. Niet-blanke cultuur wordt daartegenover weer meer als levendiger, swingender, authentieker en warmer weggezet.

Dat roept vragen op: zijn al die verschillende culturen waar we mee opgezadeld raken nou werkelijk zo’n verrijking? Hebben onze voorouders zichzelf altijd tekort gedaan door gewoon een min of meer homogene cultuur te handhaven? En is Europese cultuur niet juist heel divers en helemaal niet saai?

Allemaal interessante vragen. We gaan hier echter in op: moeten we wat meer saaiheid niet juist omarmen? Dient het een hoger doel? Tijd om het eens op te nemen voor de nerds, de regelneven, de huismussen, die saaie oom van je. Tijd voor eerherstel voor de saaiheid!

Gezondheid                                                                                                                                                                  Een inkoppertje. Veel drinken, drugsgebruik, korte nachten maken, en wat te denken van seksuele escapades? Van het meeste is wel algemeen bekend dat het niet te gezond is. Maar draai het eens om: (een tijdje) stoppen met drinken? Je geest wordt er helderder van. Langere nachten? Dat is toch het fijnste geschenk aan jezelf? Drugsgebruik? De hoge sensatiepieken hebben nogal invloed op je hersenen. Hoe fijn is het als je dat wat meer intact weet te houden?

Seksualiteit is natuurlijk een wat complexer verhaal. Onze voorouders, zowel Christelijk als pre-Christelijk, gingen hier naar verluid zeer streng mee om. Die zullen daar hun redenen voor gehad hebben. Er zijn seksuele tradities zoals tantra waarbij er op aangestuurd wordt om juist niet klaar te komen, juist omdat het zo’n hoge sensatie geeft. Voor mannen geldt dat een ejaculatie leidt tot een lagere testosteron. NoFap is dan ook al langere tijd een hype onder jonge mannen. Uiteraard zijn hier nog artikelen over vol te schrijven.

Een inkoppertje wat betreft seksualiteit zijn uiteraard SOA’s. Is het wel slim om zoiets te riskeren, laat staan voor een one-night-stand? Je seksuele lusten in toom houden wordt echter ook door velen als doel op zich gepredikt, omdat je daarmee gewoon ontzettend goed je impulsen leert beheersen. Dat is een flinke mentale winst! Dat brengt ons tot het 2e punt: Vrijheid!

Vrijheid                                                                                                                                                                          Het klinkt tegenstrijdig. Saaiheid en vrijheid? Maar juist dat laatste punt doet ’t hem. Je bent makkelijk te manipuleren als je je lusten/impulsen niet goed onder controle hebt. In deze wereld vol afleiding en verleiding, betekent dat al gauw dat je een soort slaaf van je verlangens wordt. Hoe fijn is het om dat niet te zijn? Je impulsen kunnen beheersen betekent de vrijheid om je eigen plan te trekken. Net als dat we, zoals bleek tijdens de ‘covid-crisis’ ons niet te veel moeten laten leiden door angst, geeft het ook vrijheid om ons niet te laten leiden door constant verlangen. Dat leidt je immers maar af, het kost tijd, geld, energie en gedoe en ten slotte: het maakt je meer beïnvloedbaar. Hoe krachtig is het daar boven te staan?

Gezelligheid                                                                                                                                                                   Ook dit klinkt weer tegenstrijdig. Saaiheid en gezelligheid? Maar denk eens aan die regelneef. Een feestje kan soms gewoon heel gezellig zijn doordat het gewoon goed voorbereid is: er is lekker eten gekookt, er is mooi servies geregeld en de boel is leuk aangekleed. Allemaal zaken die tijd en inspanning vragen. Maar zich uiteindelijk wel uitbetalen in een hele goede sfeer.

Op grotere schaal kun je het ook zo zien. Denk aan mooie architectuur. Daar ligt een hoop saai geregel aan ten grondslag: zaken als een kadaster, het bouwbedrijf moet een goede boekhouding voeren, er komt allemaal wiskundige droge kennis aan te pas. Uiteindelijk heb je wel een resultaat wat beslist niet saai is, maar juist bijzonder sfeervol, inspirerend of dus gewoon gezellig.

Denk ook gewoon aan de wat meer huismusserige types in je familie of kennissenkring. Hun leven is misschien niet al te daverend, maar ze zíjn er wel. Je kan altijd bij ze langsgaan. Misschien is dat wel net zo veel waard als een vriend die hele interessante dingen doet maar eigenlijk zelden tijd voor je heeft. Niet per se gemoedelijk. Dat brengt ons ook tot het volgende punt: aandacht voor elkaar.

Aandacht hebben voor de ander                                                                                                                       Een groot nadeel van een leven wat gericht is op genot en sensatie is dat het nogal egocentrisch is. Voor een deel is dat uiteraard prima. Waarin dit echter te ver gaat zie je terug in de vrije seksuele moraal. Doordat mensen geen vaste partner hebben zijn ze eigenlijk niet gesetteld, en constant op zoek.

Als je een vaste partner hebt, hoef je niet meer te zoeken. Die tijd heb je dan voor waardevolle dingen in het leven. Je kunt diepere banden opbouwen, om te beginnen uiteraard met je partner. Maar ook gewoon met de mensen om je heen: vrienden, familie, je gemeenschap. Mede hierom wordt het gezin dan ook gezien als hoeksteen van de samenleving.

Een (gezonde) monogame relatie leidt tot minder ruis en conflicten, dus heb je meer tijd en ruimte voor je naasten. 

Vooruitgang                                                                                                                                                        Vooruitgang danken we niet alleen aan nerds. Vooruitgang hangt van zeer veel zaken af. Overigens moeten we de term wat verhelderen: binnen het huidige discourse worden zaken als ‘diversiteit’ benoemd tot vooruitgang. Wij zien vooral zaken die de samenleving meer voorspoed brengen echt als vooruitgang. Uiteraard kun je altijd discussiëren of iets nou wel werkelijk vooruitgang is, maar laten we de uitvinding/aanleg van riolen als voorbeeld nemen. Dat heeft de boel er een stuk hygiënischer en comfortabeler op gemaakt.

De uitvinding/aanleg/innovatie van iets als riolen hangt af van hoe goed we als samenleving kunnen samenwerken. Uiteraard is het belangrijk dat mensen ontwikkeld en gedisciplineerd zijn. Echter, onderling vertrouwen naar elkaar draagt ook bij aan vooruitgang. Naast dat het goed is voor creativiteit an sich.                                                                                                                                                  

Pleit dit dan niet juist tegen diversiteit? Het bekende verhaal van Babel wijst daar wel op. Een homogenere samenleving biedt een veiliger (men vertrouwt elkaar meer) en functioneler (men begrijpt elkaar beter) kader waar innovatie in kan gedijen.

Je kan zelf vast nog meer voorbeelden verzinnen. De mop is uiteindelijk om vanuit het grotere geheel te denken. Wat werkt nou echt goed als samenleving, als collectief? Het zijn interessante vragen die we in onze individualistische (geatomiseerde) samenleving te weinig stellen. Als Stichting Inheems Europese Rechten willen wij het collectivistische denken promoten. En zien ‘saaiheid’ en gestructureerdheid juist als krachten van Europeanen. Tijd om dit te omarmen. Er staat veel op het spel. We zijn tot mooie dingen in staat!